In dankbare herinnering aan Ad Pijnenborg

In dankbare herinnering aan:

AD PIJNENBORG (1945-2025)

Eén van de founding fathers van de coöperatieve beweging, is niet meer. Ad Pijnenborg, initiatiefnemer van de allereerste zorgcoöperatie in Nederland en kwartiermaker van het coöperatieve gedachtegoed, is op 16 november 2025 overleden.

Pionier en aanjager van de bewonersbeweging
In het Brabantse kerkdorp Hoogeloon (gemeente Bladel) ontstond ruim 25 jaar geleden een bewonersbeweging. Hoogeloon, gelegen midden in de Kempen, had onvoldoende geschikte woningen voor ouderen. De ouderen wilden echter niet weg uit hun dorp; zij wilden oud worden in de eigen vertrouwde omgeving. Hiermee begon voor Ad Pijnenborg zijn motivatie om met zijn mede-dorpsgenoten, de dorpsraad, ouderenorganisaties en het gehandicaptenplatform de krachten te bundelen en een inwonersinitiatief te starten. Vanuit zijn dagelijkse werkzaamheden in de ouderenzorg wist Ad als geen ander wat ouderen nodig hebben om regie te houden in hun leven.

De samenwerking leidde tot het gewenste resultaat: oude woningen werden gesloopt en bij het bestaande steunpunt werden nieuwe huurwoningen gerealiseerd. Zelfstandig wonen, hulp aan huis en ontmoeting vormden de basis voor een goed en gezond leven in eigen dorp. Een logisch vervolg voor Ad was het oprichten van een zorgcoöperatie. Hij was ervan overtuigd dat inwoners zelf het heft in eigen hand moesten houden om de leefbaarheid en de zorg in de eigen gemeenschap te organiseren. En zo werd in 2005 de eerste zorgcoöperatie van Nederland een feit.

De zorgcoöperatie startte met activiteiten en ontmoeting in dorpscentrum Den Bogerd. Daarna is er dagbesteding voor dementerende ouderen in het dorp opgezet. Vervolgens is de zorgcoöperatie thuiszorg (huishoudelijke hulp en persoonlijke verzorging) gaan leveren in het dorp. En tegen de verdrukking in, heeft Ad het voor elkaar gekregen dat er in 2012 twee zorgvilla’s zijn opgeleverd voor mensen met dementie en mensen met lichamelijke klachten. Op deze manier konden ook deze dorpsgenoten de band met familie en de dorpsgemeenschap blijven behouden.

Kennisdeler en inspirator
Hoogeloon vormde een inspiratiebron voor vele anderen. Dit dorp liet zien hoe het anders kan en kreeg navolging, eerst in de regio en vervolgens in heel het land. Ad heeft de ervaring en de kennis die in Hoogeloon werd opgedaan rijkelijk gedeeld met anderen door zijn artikelen in de plaatselijke en regionale pers en door presentaties en gesprekken met mensen die ook vernieuwingen wilden in hun gemeenschap. Hij leverde een belangrijke bijdrage aan het tot stand komen van het Regionale Platform “Zorgen doe je Samen” in Zuidoost-Brabant. Samen met medepioniers Don van Sambeek en Willy Donkers nam Ad het initiatief om de Koepel van Zorgcoöperaties Zuid Nederland op te richten.

Met zijn dochter Freya Pijnenborg schreef hij “Burgers doen het zelf”: een inspirerend boek over hun ontdekkingstocht met de oprichting van de eerste zorgcoöperatie van Nederland. Een boek vol handreikingen en geleerde lessen voor bewoners die zoeken naar aanknopingspunten om een inwonersinitiatief of coöperatie te starten.

Intrinsiek gemotiveerd om het goede te doen
Gedreven door een intrinsieke motivatie om het goede te doen voor een ander, kon Ad met veel geduld en op een vasthoudende wijze als pionier bereiken wat nu geleidelijk aan gemeengoed aan het worden is in onze samenleving. Vriendelijk, bescheiden en plichtsgetrouw heeft hij zijn sporen gezet en verdiend in onze Koepel van Zorgcoöperaties.

Altijd was het Ad die ons de juiste richting wees als we dreigden af te dwalen in de onderhandelingen en het woud van de bureaucratie met de verzekeraars, gemeenten, Provincie en het Ministerie van VWS. Geen langer leven maar een beter leven, stond bij hem voorop. Vanuit gelijkwaardigheid en wederkerigheid: ik zorg voor jou, jij zorgt voor mij, wij zorgen voor elkaar.

Dankbare herinnering
Ad was richtingwijzer naar de gemeenschapskracht, eigen regie en zorg op maat. En dat zal bij ons blijven als de weg naar de toekomst. Een sympathieke en inspirerende persoon blijft in onze dankbare herinnering.